Maymun Çiçeği Virüsü Nedir?

Covid-19 pandemisinden sonra dünya genelinde endişe yaratan viral hastalıklardan birisi de maymun çiçeği virüsüdür. Maymun çiçeği virüsü nedir sorusu gündemde kalmaya devam ediyor. İlgili rahatsızlık daha önceki yıllarda da bilinmekteydi. Afrika’nın batı ve orta kesimlerinde görülen ilgili rahatsızlık, son dönemlerde farklı insan popülasyonlarında ve farklı şekillerde görülmeye başlamıştır. Kemirgenler ve yabanilerin vücutlarında görülen maymun çiçeği virüsü, hayvanlardan insanlara bulaşır ve sonrasında insandan insana bulaşmaktadır. Geçmişte yalnızca belli bölgelerde görülen bu virüsler, sadece aile arasında kalması ile kolayca geçiştirilebiliyordu.

Maymun çiçeği, Poxviridae isimli virüs ailesine ve Orthopoxvirus türüne ait Monkeypox virüsü sayesinde oluşan bir hastalıktır. Poxviridae ailesinde bulunan diğer virüsler (Variola) çiçek hastalığına neden olmaktadır. Diğer Cowpox virüsü ise sığır çiçeğine yol açmaktadır. Bir diğer Vaccinia virüsü de çiçek aşısının üretiminde kullanılmaktadır. Hastalığın adı her ne kadar maymun çiçeği olsa da kökeni kemirgenlere dayanmaktadır. Virüs, 1958 yılında tespit edilmiştir. Maymun kolonilerinde çiçek hastalığı benzeri bir hastalık olarak çıktığı için maymun çiçeği adını almıştır.

İnsanlarda maymun çiçeği virüsü ilk olarak 1970 yılında gözlenmiştir. Bu yıldan itibaren maymun çiçeği Afrika’dan tek tük bildirilen vakalarla bilinmekteydi. Nadir olarak bu bölgelerden dünyaya ihraç edilen hayvanlar sayesinde dünyada da ortaya çıkabilmekteydi. Ancak son dönemde hastalık iyice yaygınlaşmıştır. Covid-19’dan sonra virüs anlamında sıkı takip altına alan kişiler, maymun çiçeğini de yayılma olasılığına karşı takibe almıştır.

Maymun Çiçeği Virüsünün Belirtileri Nelerdir?

Maymun çiçeği rahatsızlığı, insanlara virüsle enfekte olan bir hayvandan ya da ilgili virüsün olduğu başka bir insandan geçebilmektedir. Bu nedenle maymun çiçeği bulaşıcı mı sorusuna evet yanıtını verebiliriz. Ayrıca maymun çiçeği virüsü nedir sorusundan sonra belirtilere de değinmekte fayda bulunmaktadır. Her virüste olduğu gibi maymun çiçeğinde de bir kuluçka süresi mevcuttur. İlk semptomların ortaya çıkması ise 5 – 21 gün arasında bir sürede denk gelebilmektedir. Yaygın olarak ise 6 – 13 gün arasında belirti vermektedir. Belirtiler çiçek hastalığı ile aynı seyirde devam etse de farklılıklar da mevcuttur. En temel belirtiler ise şu şekildedir;

• Üşüme
• Titreme
• Yüksek ateş
• Baş, kas ve sırt ağrıları
• Lenf bezlerinde şişlik
• Yorgunluk 
• Suçiçeğine benzer ciltte görülen kabarcıklar

İlgili döküntü ve kabarcıklar, ilk belirtilerin görüldüğü zamandan sonra 1 – 5 gün arasında gözlemlenir. İlk döküntüler, yüz bölgesinde yer almaktadır. Daha sonra vücudun diğer bölgelerine de yayılım gösterebilirler. Bazı hastalarda genital bölgelerde, gözlerde ve ağız içi mukoz yapılarında da lezyonlar görülebilmektedir. 

Maymun Çiçeği Virüsü Bulaşıcı Mı?

Maymun çiçeği virüsü bulaşıcıdır. Hastalık, genel olarak fareler ya da sincaplar gibi kemirgenlerden bulaşmaktadır. Vahşi yaban hayvanlar ise virüsün insanlara bulaşmasındaki en önemli etmen olduğu düşünülmektedir. Virüsle enfekte olan bir hayvan tarafından bir insanın ısırılması, bu hayvanlara dokunmak, vücut sıvılarına dokunmak gibi birçok durum, bulaşma yöntemi olarak yer almaktadır. Bu şekilde insanlara bulaşan maymun çiçeği virüsü, insanlar arasında da yayılım gösterebilmektedir. 

İnsandan insana bulaş da oldukça kolay bir şekilde olmaktadır. Örneğin enfekte olmuş bir insanın döküntülerine dokunmak, döküntülerinin düştüğü kıyafetleri giymek gibi yollarla kolay bir şekilde bulaşabilmektedir. Bu nedenle enfekte olmuş insanlar ile mümkün olduğunca az bir şekilde temas halinde olunmalıdır.